در سرورهای HP ProLiant که بهعنوان یکی از محبوبترین و قابلاعتمادترین سرورها در دیتاسنترها و سازمانهای حرفهای شناخته میشوند، مدیریت دما نقشی حیاتی در حفظ عملکرد پایدار و افزایش طول عمر قطعات ایفا میکند. داغ شدن بیش از حد (Overheating) نهتنها میتواند موجب کاهش کارایی سیستم و کندی پردازشها شود، بلکه در موارد شدید ممکن است به خاموشی ناگهانی، آسیبهای سختافزاری و از دست رفتن دادهها منجر شود. در این مقاله از یاقوت سرخ با علائم هشداردهنده، علت داغ شدن سرور، روشهای تشخیص و راهکارهای مؤثر برای رفع مشکل Overheating در سرور HP آشنا میشویم تا بتوان با اقداماتی پیشگیرانه و عملیاتی از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد.
علائم Overheating در سرور HP
در سرورهای HP، علائم Overheating معمولاً به شکل هشدارهای نرمافزاری، رخدادهای سختافزاری یا رفتار غیرمنتظره سیستم ظاهر میشوند. زمانی که دمای قطعات داخلی سرور از محدوده مجاز فراتر میرود، iLO یا BIOS معمولاً هشدارهایی شامل «Thermal sensor X has exceeded its threshold» یا «System overheating Zone Y» ثبت میکنند. علاوه بر این، رخدادهایی مانند افزایش ناگهانی سرعت فنها، هشدار در Event Log و نشاندادن رنگ قرمز در وضعیت سلامت سیستم نیز پیش میآیند. اگر سرور تحت بار زیاد باشد، میتواند منجر به کاهش چشمگیر عملکرد، ایجاد خطاهای حافظه یا حتی خاموشی خودکار برای محافظت از سختافزار شود. منبع
| دسته علائم | نمونهها |
|---|---|
| هشدار نرمافزاری | • Sensor X exceeded threshold >(مثلاً IO Board Temp 66 °C) • ثبت “System overheating Zone Y” در Event Log |
| رفتار فنها | • فنها شروع به چرخش با دور بالا میکنند • صدای بلند سیستم |
| کاهش کارایی | • افت عملکرد سرور • خطا و کرش حافظه یا برنامهها |
| خاموشی خودکار | • سرور ناگهان خاموش میشود تا از آسیب سختافزاری جلوگیری شود |
| نهادهای دما افزایشی | • چیپست، کنترلر RAID یا I/O دمای ناگهانی بالا نشان میدهند |
از منظر فیزیکی نیز میتوان متوجه Overheating شد؛ فنها با صدای بلند شروع به کار میکنند و ممکن است سیستم صدای وزوز قوی تولید کند، بهویژه در سرورهایی که هاردهای غیرHP یا غیراستاندارد در آن استفاده شدهاند . همچنین، در برخی موارد کاربران گزارش دادهاند که گرچه dمای CPU طبیعی است، اما پورتها یا کنترلرهای I/O (مثل P410i یا چیپست) دما را بالا نمایش میدهند و سیستم برای جلوگیری از خسارت، خاموش میشود یا سرعت فنها را تا حداکثر افزایش میدهد.
دلایل رایج داغ شدن بیش از حد سرور
داغ شدن بیش از حد معمولاً ناشی از چند عامل رایج است که میتوان آنها را به سه دسته اصلی تقسیم کرد:
۱. خنککنندگی و جریان هوا نامناسب: گرفتگی فیلترهای هوا یا نبود پانلهای مسدودکننده (blanking panels) در رک باعث اختلال در جریان هوای سرد به داخل سرور میشود و افزایش دمای چشمگیری را بهدنبال دارد. همچنین افزایش دمای محیط اتاق سرور بالاتر از حدود ۲۵ °C (۷۷ °F) فشار بیشتری به سیستم خنکسازی وارد میکند .
۲. قطعات ناسازگار یا معیوب: استفاده از هارددیسک یا کارت توسعه غیر HP (مانند SSD یا PCIeهای معمولی) میتواند باعث ارسال دادههای دمایی نادرست به کنترلر و تحریک سیستم به افزایش ناگهانی سرعت فنها شود . همچنین نصب CPU اضافی یا کارتهای توسعه بدون تنظیمات مناسب در BIOS باعث افزایش شدید فعالیت فنها میشود .
۳. فریمور و تنظیمات داخلی ناپایدار: بهروزرسانینکردن BIOS، iLO یا SPP (Service Pack for ProLiant) میتواند باعث واکنشهای اشتباه سیستم نسبت به دما شود. مشکلات نرمافزاری در پروفایلهای خنکسازی باعث روشنشدن مجدد فنها حتی در دمای نرمال میشود.
بیشتر بخوانید: RAID Controller Error در سرور HP چیست؟ جدول ارورها

دلایل رایج داغ شدن بیش از حد سرور
روشهای تشخیص Overheating در سرور
برای تشخیص دقیق Overheating در سرورهای HP ProLiant، روشهای متعددی وجود دارد که شامل استفاده از ابزارهای رسمی HP و مشاهده علائم سختافزاری میشود:
در لایه مدیریتی، HPE iLO (Integrated Lights-Out) یکی از اصلیترین منابع برای مانیتورینگ دما و سلامت سیستم است. این ابزار به کمک سنسورهای داخلی، دما و وضعیت فنها را بهصورت لحظهای گزارش کرده و در صورت عبور دما از حد مجاز، هشدارهای Critical یا Warning را در Event Log ثبت میکند. همچنین، iLO میتواند بهصورت خودکار در واکنش به شرایط بحرانی، سرعت فنها را افزایش داده یا سرور را بهصورت ایمن خاموش کند. علاوه بر این، ابزارهایی مانند HPE System Insight Manager یا HP Insight Diagnostics با استفاده از SNMP یا سیستم عامل، امکان بررسی تاریخچه خطاها از جمله Thermal Events را فراهم میکنند.
در سطح سیستمعامل، برای لینوکس فایلهایی مانند /proc/cpqtemp و /proc/cpqfan فراهم شدهاند که دما و وضعیت فنها را گزارش میدهند. اگر دما از حد مجاز عبور کند، Health Driver پیام هشدار را روی کنسول یا log سیستم ثبت کرده و در کمتر از ۶۰ ثانیه ممکن است سیستم را خاموش کند تا از آسیب سختافزاری جلوگیری شود hp.com. همچنین پنل جلو سرور (Systems Insight Display) و LEDهای سلامت یا هشدار در دستگاههایی مانند ProLiant DL380 G11 برای تشخیص مشکلاتی مانند Overtemperature یا خرابی فنها کاربردی هستند.
راهکارهای سریع برای کاهش دمای سرور
-
تمیزکاری کامل سیستم تهویه و فنها
با اسپری هوای خشک یا سشوار صنعتی، گرد و غبار از فنها، هیتسینکها و مسیرهای هوا برطرف شود. جرم باعث کاهش جریان هوا و بالا رفتن دما میشود. -
تعمیر یا تعویض خمیر سیلیکون (Thermal Paste)
خمیر خشکشده را پاک کرده و دوباره با مقدار مناسب خمیر با کیفیت روی CPU و هیتسینک اعمال کنید تا انتقال حرارت بهینه شود. -
تنظیم پروفایل سرمایش در BIOS/iLO
در BIOS گزینههایی مانند “Optimal Cooling” یا “Power Regulator > Static Low Power Mode” را فعال کنید تا سرعت فن در شرایط معمول کاهش یابد و فقط در شرایط گرمای بالا فعال شود. -
بهروزرسانی Firmware و iLO
با جدیدترین نسخههای BIOS/iLO/SPA، مدیریت دما دقیقتر میشود و هشدارهای اشتباه کاهش مییابد؛ این اقدام منجر به کاهش دور فنهای بیمورد و پایین آمدن نویز میشود. -
تنظیم Extended Ambient Temperature Support
در صورتی که اتاق سرور دمای بالا دارد، میتوانید این تنظیم را فعال کرده تا سرور تا Ambient 40 یا 45 °C بدون خاموشی یا افزایش شدید دور فنها کار کند. - بررسی فنهای خراب
در iLO یا از نظر فیزیکی بررسی کنید که همه فنها در حال چرخش با سرعت مناسب باشند. - مدیریت کابلها
کابلها را مرتب کنید تا جریان هوا داخل شاسی بدون مانع باشد. - مانیتورینگ و کاهش بار
اگر زیر بار زیاد هستید، اجرای سریع VMها یا پردازش را به سرورهای دیگر منتقل کنید تا دمای CPU کاهش یابد.

HPE Server Fan Failure Error
رفع دائمی مشکل Overheating
۱. ارتقاء سیستم خنککننده و جایگزینی فنها
یکی از مؤثرترین قدمها، جایگزینی فنهای OEM با مدلهای با کیفیت بالاتر و یا اورجینال HP است. مطمئن شوید که همه فنها مطابق با مدل سرور انتخاب و با سرعت و ولتاژ مناسب کار میکنند، و در صورتی که مشاهده کردید حتی با فنهای استاندارد سیستم بهخوبی خنک نمیشود، میتوانید از فنهای قویتر یا سیستم های تهویه مخصوص رک استفاده کنید. همچنین، پنلهای blanking در فضاهای خالی رک نصب شوند تا جریان هوای سرد از جلوی سرور مهار شود و مسیر بهینهای برای هوا فراهم شود.
۲. بهروزرسانی منظم Firmware و فعالسازی پروفایل خنککننده مناسب
بروز نگهداشتن BIOS، iLO، کنترلر RAID و SPP (Service Pack for ProLiant) از طریق ابزارهایی مانند iLO یا HPE OneView، باعث بهبود مدیریت دما و سرعت فنها میشود. میتوانید پروفایل Cooling را به حالت “Maximum Cooling” یا “Increased Cooling” تنظیم کنید تا در شرایط دمای بالا، واکنش مناسبی ارائه دهد.
۳. استفاده از چرخه نگهداری دورهای و نظارت فعال دما
تنظیم برنامه منظم تمیزکاری و بررسی تجهیزات شامل هواگیری فیلترها، بررسی وضعیت فنها و بررسی جریان هوا در رک و اتاق سرور، به همراه کنترل دائمی دما از طریق iLO یا System Insight Manager از مهمترین اقداماتی است که از بروز overheating جلوگیری میکنند. فعال کردن Extended Ambient Temperature Support، به سرور اجازه میدهد که در محیطهایی با دمای اتاق بالا (تا ۴۰‑۴۵ °C) بدون خاموشی ناگهانی یا افزایش بیش از حد دور فنها کار کند .

رفع دائمی مشکل Overheating
۴. تطبیق قطعات سختافزاری با استاندارد HP و اجتناب از قطعات ناسازگار
تمامی قطعات داخلی مانند هارد، کنترلر، کارت PCIe و ماژولهای RAM باید از نوع تأیید شده توسط HP باشند. استفاده از هاردهای Third-party بدون پشتیبانی firmware ممکن است دمای غیرواقعی گزارش دهند و باعث افزایش دور فنها یا shutdown سیستم شوند. در صورتی که نیاز به قطعات غیر اصل دارید، حتماً لیست سازگاری HP را بررسی کنید.
۵. در نظر گرفتن امکانات پیشرفته مثل Liquid یا Immersion Cooling (برای دیتاسنترهای بزرگ)
در محیطهایی با بار کاری بالا یا تعداد تجهیزات بیشتر، استفاده از سیستمهایی مثل immersion cooling یا خنکسازی مایع در رکها، جایگزین مناسبی برای خنکسازی بادی است. این فناوری با کاهش چشمگیر مصرف انرژی و کاهش صدای فنها، حتی تا ۵۰٪ کارآمدتر بوده، اما نیاز به زیرساخت تخصصی دارد و برای دیتاسنتر یا محیطهای حرفهای پیشنهاد میشود.
کلام آخر
در یک نگاه کلی، Overheating سرورهای HP میتواند ناشی از مشکلاتی مانند جریان هوای ناکافی، قطعات ناسازگار یا فرسوده و فریمورهای بهروزنشده باشد که بهسرعت منجر به افت عملکرد، افزایش صدای فنها و حتی خاموشی ناگهانی سیستم میشود. برای جلوگیری از این وضعیت، تنظیم سیاست “Maximum Cooling”، برنامهریزی دورهای برای نگهداری و پاکسازی سیستم، بهروزرسانی منظم BIOS/iLO/SPP، و استفاده از قطعات معتبر HP توصیه میشود. اگر به دنبال ارتقاء سلامت و دوام سرورهای HP ProLiant خود هستید، مرکز تخصصی یاقوت سرخ با ارائه راهحلهای تخصصی فروش، نصب، نگهداری و پشتیبانی فنی، آمادهخدمترسانی به شماست. همین امروز با کارشناسان ما تماس بگیرید تا ضمن بررسی دقیق وضعیت سرورهای شما، راهکارهای سفارشی و مقرونبهصرفه برای جلوگیری از Overheating و ارتقای عملکرد ارائه دهند!






