Legacy boot فرآیند بوت است که توسط سیستم عامل پایه ورودی/خروجی (BIOS) استفاده میشود. BIOS اولین فریمور محبوب رایانههای رومیزی بود که در سال 1975 توسط IBM معرفی شد و هنوز هم به طور گستردهای وجود دارد. اکنون رایانهها بسیار پیشرفت کردهاند و BIOS قادر به ارائه ویژگیهای پیشرفته سختافزار مدرن نیست. این سیستم عامل لیستی از دستگاههای ذخیره سازی نصب شده را که ممکن است قابل بوت باشند(درایوهای فلاپی دیسک ، درایوهای هارد دیسک ، درایوهای دیسک نوری، درایوهای نوار و غیره) نگهداری میکند و آنها را به ترتیب اولویت قابل تنظیم برمیشمارد. پس از اتمام مراحل خودآزمایی روشن (POST) ، سیستم عامل اولین بخش از هر یک از اهداف ذخیره سازی را در حافظه بارگیری میکند و آن را برای ثبت یک بوت اصلی (MBR) اسکن میکند. اگر یک MBR معتبر پیدا شود، سیستم عامل اجرا را به boot loader code موجود در MBR منتقل میکند، که به کاربر اجازه میدهد یک پارتیشن را برای بارگیری انتخاب کند. اگر موردی پیدا نشد، به ترتیب بعدی به دستگاه بعدی راه مییابد. اگر هیچ MBR یافت نشود، پیام معروف “لطفاً دیسک سیستم yadda yadda yadda را وارد کنید” به کاربر ارائه میشود.
رابط توسعهپذیر سختافزاری یکپارچه (Unified Extensible Firmware Interface) که به اختصار UEFI نامیه میشود، جانشین BIOS است. UEFI از جدول پارتیشن(GPT) شناسه منحصر به فرد جهانی (GUID) استفاده میکند در حالی که BIOS از طرح پارتیشن بندی master boot record (MBR) استفاده میکند. GPT و MBR هر دو فرمی هستند که اطلاعات پارتیشن بندی فیزیکی را بر روی هارد دیسک مشخص میکنند. سیستم عامل لیستی از حجم بوت معتبر با نام EFI Service Partitions را حفظ میکند. در طی مراحل POST ، سیستم عامل UEFI دستگاههای ذخیره سازی قابل بوت را که به سیستم متصل شدهاند برای یک GPT معتبر اسکن میکند. برخلاف MBR ، GPT فاقد boot loader است. این میانافزار خود GPT ها را اسکن میکند تا یک پارتیشن سرویس EFI برای راه اندازی پیدا کند. اگر هیچ پارتیشن قابل بوت EFI پیدا نشود، سیستمعامل میتواند به روش Legacy Boot بازگردد. اگر بوت UEFI و بوت Legacy از کار بیفتند، پیام معروف “لطفا دیسک سیستم yadda yadda yadda را وارد کنید” به کاربر ارائه میشود.
به نظر میرسد Legacy BIOS در حال انقراض است. با این حال، وقتی میخواهیم کامپیوتر را راهاندازی کنیم، همچنان یکی از گزینهها است. شما باید در نظر داشته باشید سیستمی را انتخاب کنید که آنچه را که میخواهید در آن موچود باشد نه صرفا محبوب.Legacy به عنوان سیستم بوت شماره یک برای بیش از 25 سال بوده است.
در حال حاضر Legacy BIOS کمتر محبوب شده است، در حالی که UEFI شروع به تسلط بر نحوه طراحی کاربران برای فرآیندهای بوت سیستم خود میکند. این ممکن است اتفاق بیفتد زیرا مردم از برنامه نویسی همراه با legacy که به فرایندهای بسیار نامرتب، قدیمی و غیرسازمان یافته تبدیل میشود، خسته شدهاند. با این وجود همه سختافزارها و نرمافزارهای Legacy نباید بلافاصله کنار گذاشته شوند. شما همیشه باید در نظر داشته باشید که از داشتههای خود نهایت استفاده را ببرید.
عوامل دیگری نیز وجود دارد که بر تصمیم شما برای راه اندازی از طریق UEFI یا Legacy BIOS تأثیر میگذارد، اما در نهایت این یک تصمیم حیاتی نیست.
تفاوت میان بوت Legacy BIOSو UEFI
عملکرد، سازگاری و سرعت سه جنبه اصلی است که باید در هنگام تصمیم گیری برای سیستم مناسب، UEFI یا Legacy، مورد توجه قرار گیرد.
تفاوت میان Option ROM و Drivers
مقایسه ROM ها با درایورها روشی است که میتوانید تعیین کنید کدام سیستم عملکرد بیشتری دارد.
Legacy BIOS توسط گزینه حافظه فقط خواندنی(ROM) اجرا میشود که در مجموع به 64 کیلوبایت فضای ذخیره سازی محدود میشود. Option ROM که در سیستمهای Legacy اجرا میشوند فقط در صورتی کار میکنند که با سختافزاری که با آن در حال اجراست سازگار باشند. اگر سختافزار خود را ارتقا دهید، باید ROM option را به روز کنید تا مطمئن شوید همه جنبههای فرآیند راهاندازی سازگار است.
رابطهای مرتبط با BIOS با گذشت زمان تکامل یافتند، هر تولید کننده کامپیوتر یا فروشنده BIOS افزونههای تخصصی خود را ارائه میدهند. در برخی از موارد، این امر باعث ایجاد مشکلاتی در قابلیت همکاری شد. هیچ استانداردی مرتبط با BIOS وجود نداشت.
UEFI این مشکل را با قرار دادن درایورها به جای option ROM در سیستم آنها حل کرد. درایورها عملاً محدودیتی در فضا ندارند و با اشکال پیشرفته سختافزاری سازگار هستند. درایورها جداگانه نوشته شدهاند و میتوان آنها را با استفاده از درایو فلش بارگذاری کرد. اطلاعات بارگذاری شده بر روی سیستم سپس توسط رابط برنامه نویسی UEFI پردازش میشود، که دادهها را برای اطمینان از سازگاری پیکربندی میکند.
تفاوت میان Assembler و C-Language
پیشرفت بعدی که توسط UEFI اجرا شده مربوط به نوع کدی است که استفاده می کند. UEFI از زبان C استفاده میکند. این شکل از کدگذاری بسیار ساده تر از Assembler است که سیستمهای Legacy به آن نیاز دارند.
از آنجا که سیستمهایLegacy برای مدت طولانی وجود داشتهاند، کدهای آنها میتوانند طولانی و گیج کننده باشند، که کار با آنها را دشوارتر میکند. برنامههای Legacy اجازه بروزرسانی سیستم بدون بروزرسانی سختافزار را نمیدهند. این باعث میشود بسیاری از افراد خطوط جدیدی از تغییرات جدید، گیج کننده و بدون سند در کد ایجاد و بنویسند که به کاربران اجازه میدهد روند سازگاری لازم را پشت سر بگذارند.
از طرف دیگر C زبان بسیار سادهتر و کاربرپسندتری است. این به کاربران امکان میدهد تا در کدهای جدید، بنویسند و برنامه خود را متناسب و مطابق خواسته کاربر عمل کنند. این بدان معناست که برای کاربران آسانتر است آنچه را که مایلند از کد اضافه و کم کنند.
سرعت بوت:
قابلیتهای سفارشی سازی UEFI بر زمان راه اندازی تأثیر میگذارد. به همین دلیل UEFI سریعتر از سیستمهای Legacy بوت میشود.
برخی دیگر از تفاوتهای بوت UEFI و Legacy
- حداکثر اندازه پارتیشن در MBR ، دو ترابایت است ، در حالی که در UEFI، 9 زتابایت(ZB) است
- MBR حداکثر می تواند 4 پارتیشن اصلی داشته باشد، در حالیکه GPT میتواند 128 پارتیشن اصلی داشته باشد.
- MBR می تواند فقط یک بوت لودر را ذخیره کند، در حالی که GPT دارای یک پارتیشن سیستم EFI اختصاصی جدا(ESP) برای ذخیره چندین بوت لودر است. در صورت داشتن دو یا چند سیستمعامل که به بوت لودرهای مختلفی نیاز دارند، این بسیار مفید است.
- UEFI بوت امن را ارائه میدهد، که میتواند از بارگیری ویروسهای زمان بوت جلوگیری کند.
انتخاب بین UEFI و Legacy
وقتی نوبت به تصمیمگیری در مورد اینکه آیا میخواهید Legacy یا UEFI BIOS را اجرا کنید، میشود، این انتخاب در دست شماست. اگر میخواهید Legacy را در کامپیوتر خود اجرا کنید، هیچ چیز اساسی را از دست نمیدهید. این برنامه بیش از 25 سال است که در حال اجرا است و همچنان ادامه دارد. اگر از نرم افزارهای اثبات شده لذت میبرید، سرعت بوت کمتری برایتان مهم نیست و هرگز نیازی به کدنویسی ندارید، برنامه Legacy برای شما مناسب است.
UEFI برای کاربری جذابتر است که از کنترل کامل نحوه عملکرد سیستم خود لذت میبرد. این برنامه آینده است و به محض اینکه نیازی به سیستم های Legacy نباشد، این امر عادی خواهد شد. UEFI اعلام کرده که هدف آنها ایجاد یک رابط استاندارد است که عملیات راه اندازی سیستمعامل و راه اندازی فریمور را ساده و ایمن میکند.
تا آن زمان شما قدرت انتخاب دارید. فقط یک مسئله زمانی است تا قبل از اینکه UEFI به سیستم راه اندازی استاندارد رایانههای شخصی تبدیل شود.
بحث اینکه میخواهید Legacy یا UEFI BIOS را اجرا کنید، به سیستم شما و ترجیحات شخصی شما برمیگردد. کاربران Linux عمدتا Legacy را اجرا میکنند، در حالی که کاربران Microsoft مخلوطی از هر دو را اجرا میکنند. مانند بسیاری از جنبههای دنیای فناوری اطلاعات، همه چیز به ترجیح کاربران برمیگردد، که قابل بحث نیست. با این حال، چیزی که همه میتوانند در مورد آن توافق کنند این است که شما باید قبل از انجام آن در مورد آنچه با رایانه خود انجام میدهید آگاهی داشته باشید.