روش های بکاپ گیری و انواع نرم افزار های آن

ممکن است تا به حال اشتباهی عکس، فیلم، فایل و یا برنامه ای را از کامپیوتر، تبلت یاگوشی هوشمند خود پاک کرده باشید یا به دلیل ویروسی شدن آن امکان دسترسی به آن را نداشته باشید یا به هر دلیل دیگری دیگر به آن اطلاعات خود دسترسی نداشته باشید. در این مواقع چه راه حلی را در نظر می گیرید. اگر از اطلاعات خود نسخه پشتیبان (بکاپ) تهیه کرده باشید، می توانید به راحتی اطلاعات از دست رفته خود را دوباره داشته باشید.

ابتدا به تعریف از دست رفتن اطلاعات یا Data Loss می پردازیم. از دست رفتن اطلاعات زمانی رخ می دهد که به هر دلیلی چه عمدی چه غیر عمدی اطلاعات ارزشمند از کامپیوتر یا سرور به دلایلی مانند خطای کاربر، سرقت، دزدیده شدن داده در شبکه به علت نفوذ به شبکه و هک شبکه، ویروس ها، اختلال در سخت افزار، قطع برق، حوادث طبیعی و یا سایر موارد، از بین برود. خطای کاربران از اصلی ترین دلایل از دست رفتن اطلاعات است. به دلیل این که در فعالیت های روزمره، دستکاری های زیادی از جمله افزودن اطلاعات، ویرایش و سایر موارد در اطلاعات انجام می شود، خطای کاربران از اصلی ترین دلایل Data Loss به شمار می رود. یکی از مهم تریم مواردی که در پیشگیری از Data Loss اهمیت دارد، تامین امنیت داده است. برای پیشگیری و ممانعت از ایجاد Data Loss می توان از بکاپ گیری و مکانیزم های امنیتی در ذخیره سازی داده، کنترل های قوی در دسترسی به داده و … استفاده کنیم.

بکاپ اطلاعات چیست

برای این که بتوانیم اثر از دست رفتن اطلاعات (Data Loss) را به حداقل برسانیم، می توان از اطلاعات بکاپ تهیه کرد.بکاپ در اصل یک نسخه کپی از اطلاعات می باشد. در صورتی که به هر دلایلی از جمله دلایلی که در بالا اشاره شد، داده های شما از بین رفت، می توانید با استفاده از نسخه بکاپ، اطلاعات خود را بازیابی کنید. در نظر داشته باشید که نسخه های بکاپ فقط یک فرم ساده از اطلاعات است برای زمانی که داده های شما از بین رفته و یا دچار مشکل شده و شما نیاز به بازیابی اطلاعات دارید و در این جا نسخه بکاپ به کمک شما خواهد آمد. سیستم بکاپ نمی تواند قادر به بازیابی یک سیستم کامپیوتری یا سایر تنظیمات مانند Cluster Computer یا سرورهای دیتابیس نیست. بر روی هر سیستم پشتیبان، حداقل یک نسخه از اطلاعات نگه داری می شود. برای ذخیره این اطلاعات نیاز به دستگاه ذخیره سازی وجود دارد.

روش های رایج و اصلی در بکاپ گیری اطلاعات

روش Full Backup

در این روش از تمامی دیتاهایی که مهم تلقی می شوند به طور کامل یک نسخه پشتیبان تهیه می شود. این نوع بکاپ گیری، معتبرترین نسخه است. در این روش نرم افزار بکاپ گیری، کاری به تغییرات و اضافه و کم شدن دیتاها ندارد و از همه آنها بکاپ می‌گیرد. از مزیت این روش افزایش سرعت و راحتی در بازیابی اطلاعات است. البته این روش معایبی هم دارد که از جمله آن می توان به فضای ذخیره سازی زیاد اشاره کرد.

روش Incremental Backup

در این روش ابتدا از داده ها Full Backup گرفته می شود و بکاپ گیری های بعدی فقط از تغییراتی که روی داده ها بین دو زمان بکاپ گیری اعمال شده است، بکاپ گرفته می شود.

در نتیجه محتوای بکاپ ها تکراری نخواهد بود. هم چنین بسیاری از نرم افزار های بکاپ گیری در شبکه از این روش استفاده می کنند. از مزایای روش بکاپ گیری افزایشی این است که از آن جایی که تنها از داده های اضافه شده بکاپ گرفته می شود، فرآیند بکاپ گیری با سرعت بسیار بالایی انجام می شود و به فضای ذخیره سازی کم تری نیاز است. هم چنین هر کدام از این بکاپ های افزایشی یک نقطه بازیابی جدا هستند. از معایب این روش این است که بازیابی موفقیت آمیز داده ها به این مورد وابسته است که در تمام بکاپ های افزایشی زنجیره وار، هیچ گونه مشکلی وجود نداشته باشد.

روش Reverse Incremental Backup

در این روش ابتدا یک بکاپ کامل از داده ها گرفته می شود و به طور دوره ای این بکاپ را با کپی گرفته شده همسان سازی می کنیم و نسخه های قدیمی را بازسازی می کنیم.

روش Defferential Backup

روش بکاپ تفاضلی، به نوعی یک روش بکاپ گیری میان روش کامل و افزایشی است. در این روش ابتدا یک بکاپ کامل گرفته می شود، سپس از همه داده ها که از زمان آخرین بکاپ کامل تغییر کرده باشند، بکاپ گرفته می شود. اگر بخواهیم این روش را با روش بکاپ گیری افزایشی مقایسه کنیم ، بکاپ تفاضلی اکثر داده هایی که در بکاپ های اخیر تغییر کرده اند را ذخیره نمی کند، تنها داده هایی ذخیره می شوند که نسبت به بکاپ کامل اولیه تغییر کرده اند.

در این روش سرعت بازگردانی اطلاعات نسبت به روش بکاپ افزایشی بیشتر است، زیرا تنها به بکاپ اولیه و آخرین بکاپ تفاضلی نیاز است.هم چنین عملیات بکاپ گیری در آن سریع تر از بکاپ کامل اما کندتر از بکاپ افزایشی است.

روش Mirror Backup

این روش مشابه روش بکاپ کامل (full Backup) است. این نوع بکاپ، کپی دقیقی از مجموعه داده ها ایجاد می کند با این تفاوت که تنها آخرین نسخه از داده در بکاپ ذخیره می شود.

شما با استفاده از روش Mirror ، می توانید کپی مستقیمی از فایل ها و فولدرهای انتخاب شده، در زمانی معین ایجاد کنید و بدلیل این که فایل ها و فولدرها بدون هیچ گونه فشرده سازی در مقصد کپی می شود، سریع ترین روشِ بکاپ گیری است.در این روش اگر فایلی که مهم و کاربردی نبوده حذف شود، از روی این بکاپ Mirror هم حذف می شود. از معایب این روش این است که فضای ذخیره سازی زیادی را نیاز دارد.

روش CDP Backup Continuous Data Protection

روش محافظت مستمر از داده ها به نسخه بکاپی گفته می شود که پس از هر تغییر در داده ها به وجود می آید. این روش به شما اجازه می دهد تا برای بازیابی اطلاعات به هر نقطه ای از زمان که نیاز است مراجعه کنید.

روش بکاپ ابری یا Cloud Backup

در این روش که عموما سازمان ها از آن استقبال می کنند، سازمان‌ها به طور مرتب بکاپ اطلاعاتشان را به ابرها منتقل می‌کنند و ابرها کپی امنی از اطلاعات را فراهم می‌کنند. سرویس‌های ابری زیادی هستند که سرویس بکاپ گیری را ارایه می‌دهند. چند سرویس ابری عمومی یا Public Cloud عبارتند از: Microsoft Azure و Amazon Glacier و Amazon S3 و Symform و Google Cloud Storage .

مزایای بکاپ گیری اطلاعات

محافظت از داده ها به هنگام خرابی هارد دیسک ها : هاردیسک ها ممکن است به دلایل مختلف دچار خرابی شوند و معمولا این خرابی در طی مدت طولانی اتفاق می افتد. در هر صورت با خرابی هارد دیسک، اطلاعات از بین می روند اما اگر از داده ها بکاپ گرفته باشیم، به راحتی می توانیم داده ها را بازیابی کنیم.
دسترسی سریع به فایل ها : هنگامی که شما از اطلاعات، بکاپ تهیه می کنید، این امکان را دارید تا در کمترین زمان ممکن به فایل های خاص مورد نظر خود دسترسی پیدا کنید. اگر بکاپ گیری از داده ها را در فضای ابری ذخیره کرده باشید ، می توانید از هر مکانی به صورت دسترسی از راه دور ( ریموت) به داده ها دسترسی داشته باشید
محافظت از داده ها به هنگام حوادث طبیعی : در برخی موارد قطعی ناگهانی برق یا طوفان شدید یا زلزله می تواند به استوریج ها و سرور های شما آسیب برساند و می تواند درایور های ذخیره سازی و اطلاعات پردازش شده شما را از بین ببرد. در صورت تهیه بکاپ به صورت خودکار حتی در صورت رخداد این اتفاقات ، شما به نسخه کپی از اطلاعات خود دسترسی خواهید داشت.

انواع نرم افزار های بکاپ گیری از سرور

نرم افزار های بکاپ سرور به هنگام خرابی سرور یا خطای کاربر برای اطمینان از اطلاعات ذخیره شده یا پردازش شده از طریق سخت افزار سرور دچار اشکال نشده اند، به کمک سرور می آیند. در این جا اطلاعات پردازش شده توسط سرور معمولا در یک ابر یا یک سخت افزار دیگر موجود ذخیره می شوند.

از جمله مهم ترین نرم افزارهای بکاپ گیری سرور عبارتند از: